turk
italisht
Spanjisht
portugalisht
rumun
Shqiptar
lituanez
letonisht
Bullgare
grek
hungarez
francez
croatian
çek
Rritja e kostos së banesave është bërë një çështje e rëndësishme për shumë familje në të gjithë Gjermaninë, me një numër në rritje të njerëzve që luftojnë për të përballuar qiranë e tyre. Një studim i ri nga Instituti Gjerman për Kërkime Ekonomike (DIW) zbulon një prirje shqetësuese: më shumë familje klasifikohen tani si "të mbingarkuara" nga shpenzimet e tyre të qirasë, që do të thotë se ata shpenzojnë më shumë se 40% të të ardhurave të tyre për qira.
Rritje dramatike e barrës së qirasë mbi 30 vjet
Sipas studimit të DIW, përqindja e familjeve që shpenzojnë mbi 40% të të ardhurave të tyre për qira është pothuajse trefishuar nga viti 1991 në 2021, duke u rritur nga 5% në 14%. Situata është veçanërisht e mprehtë në qytetet e mëdha si Berlini dhe Mynihu, ku një familje mesatare shpenzon 37% të të ardhurave të saj në qira për një apartament me tre dhoma në qendër të qytetit.
Ndërsa barra e përgjithshme e qirasë ka mbetur relativisht e qëndrueshme që nga fillimi i viteve 2000, një hendek në rritje midis familjeve me të ardhura të larta dhe të ulëta është i dukshëm. Për ata që janë në grupin më të ulët të të ardhurave prej 20%, qiraja tani konsumon mesatarisht 36% të fitimeve të tyre, krahasuar me vetëm 22% për familjet më të pasura.
Përshkallëzohet kriza e banesave në qytetet e mëdha
Në qytete si Berlini, tregu i banesave mbetet veçanërisht i tensionuar. Kërkesa për banesa të përballueshme është shumë më e madhe se oferta, duke bërë që shumë qiramarrës të pranojnë qira të larta pavarësisht tendosjes financiare. Kjo dinamikë përkeqësohet nga mungesa e madhe e banesave sociale. Në fund të viteve 1980, Gjermania kishte rreth katër milionë njësi banimi sociale; deri në vitin 2022, ky numër ishte zvogëluar në vetëm një milion.
Berlini dhe Mynihu kanë parë disa nga rritjet më të mprehta të barrës së qirasë, veçanërisht për familjet dhe profesionistët e rinj. Mungesa e banesave të përballueshme dhe ulja e disponueshmërisë së banesave sociale kanë lënë shumë banorë me pak alternativa, por të paguajnë çmime të fryra ose të rrezikojnë të humbasin shtëpitë e tyre.
Kompanitë e banesave shtetërore rrisin qiratë
Përveç sfidave me të cilat përballen qiramarrësit privatë, ata që jetojnë në banesa shtetërore nuk janë të imunizuar nga rritja e kostove. Në Berlin, disa kompani shtetërore të banesave, duke përfshirë Degewo, Gesobau dhe Howoge, kanë njoftuar rritje të qirave për mbi 90,000 apartamente. Rritja mesatare e qirasë pritet të jetë ndërmjet 32 dhe 45 euro në muaj. Rritjet i atribuohen kostove në rritje për rinovimet dhe ndërtimet e reja, të cilat janë ndikuar ndjeshëm nga inflacioni dhe pasojat ekonomike të luftës në Ukrainë.
Këto rritje të qirasë pasojnë një marrëveshje të re bashkëpunimi midis Senatit të Berlinit dhe kompanive të banesave, e cila lejon një rritje vjetore të qirasë deri në 2.9%. Ky kufi është më i ulët se rritja maksimale e lejuar nga ligji federal, i cili lejon një rritje deri në 15% në tre vjet në tregjet me kërkesë të lartë si Berlini.
Megjithatë, figura të opozitës, duke përfshirë përfaqësues nga Partia e Gjelbër dhe e Majtë, argumentojnë se kompanitë shtetërore duhet të japin shembull duke ngrirë qiratë, veçanërisht në klimën aktuale ekonomike ku shumë familje tashmë po luftojnë për të mbuluar shpenzimet bazë të jetesës.
Opsionet e politikave dhe rruga përpara
Ndërsa thellohet kriza e strehimit, debati rreth zgjidhjeve të politikave intensifikohet. Studiuesi i DIW Konstantin Kholodilin thekson se nuk ka përgjigje të thjeshta. Ndërsa masat si kontrolli i qirasë mund të ofrojnë lehtësim afatshkurtër, ato shpesh vijnë me pasoja të padëshiruara, të tilla si dekurajimi i ndërtimeve të reja. Ndërtimi i më shumë banesave sociale, ndonëse një zgjidhje afatgjatë, do të marrë kohë dhe kërkon investime të konsiderueshme.
Një zgjidhje tjetër e mundshme është rritja e subvencioneve për strehimin, si rritja e shumës së ndihmës për qiranë e ofruar përmes programit gjerman të përfitimit të strehimit. Megjithatë, Kholodilin paralajmëron se kjo qasje mund të rrisë pa dashje qiratë ndërsa pronarët përshtaten me subvencionet më të larta.
Në fund të fundit, Kholodilin argumenton se vetëm një kombinim i zgjidhjeve, të përshtatura për nevojat e qyteteve dhe rajoneve individuale, do të sigurojë lehtësim të qëndrueshëm. Ai gjithashtu mbron për t'u dhënë qeverive vendore më shumë autoritet për të menaxhuar politikat e strehimit në zonat e tyre, duke i lejuar ata të përgjigjen në mënyrë më fleksibël ndaj sfidave unike me të cilat përballen.
Shtrëngimi i qiramarrësve vazhdon
Ndërsa kostoja e jetesës vazhdon të rritet, shumë familje në të gjithë Gjermaninë mbeten të pyesin se si do të arrijnë të vazhdojnë me pagesat e qirasë. Studentët, familjet me të ardhura të ulëta dhe ata që jetojnë në qendrat urbane po e ndiejnë presionin më akut. Pavarësisht përpjekjeve nga qeveria dhe organizatat e strehimit për të adresuar këtë çështje, kërkesa për banesa të përballueshme mbetet e lartë dhe oferta po përpiqet të arrijë.
Situata ka ndezur thirrje të gjera për reforma dhe më shumë investime në strehim të përballueshëm. Për momentin, megjithatë, qiramarrësit në Gjermani përballen me një të ardhme të pasigurt, pasi ata përballen me një treg strehimi që duket se ofron gjithnjë e më pak opsione të përballueshme.
